De sprookjes achter de Disney films 1937-1950 (2)

BLOGBERICHTEN
2025

De sprookjes achter de Disney films 1937-1950 (2)

Door: Lara Westerink

Iedereen kent wel de Disney films. Die vrolijke, leuke, altijd goed aflopende verhalen over allemaal sprookjes. Alleen zijn die verhalen niet allemaal zo leuk als Disney laat lijken. De echte sprookjes zijn vaak gruwelijk en lopen niet altijd goed af. Deed de boze koningin, maar één poging om Sneeuwwitje te doden? Wordt Pinokkio wel een echte jongen? Laten de stiefzusters het er zo makkelijk bij zitten als ze het muiltje niet passen? Allemaal vragen die de echte sprookjes beantwoorden. In deze reeks gaan we steeds een paar films bij langs en ontdekken we de sprookjes achter die films. In dit deel bekijken we films tussen 1937-1950: Sneeuwwitje, Pinokkio en Assepoester.
Dus pak er wat popcorn bij en ontdek de sprookjes achter de Disney films!
Waarschuwing, deze sprookjes zijn niet voor kinderen!

Assepoester

Het verhaal van Assepoester kent twee versies. De originele versie van Charles Perrault uit 1637 (Perrault, Cinderella, 1637). Daarnaast is er nog een versie van de Gebroeders Grimm uit 1812 (Library, z.d.). Beide versies worden zo getoond en daarna vergeleken. Ten slotte wordt nog gekeken waar de Disney film op geïnspireerd is.

Charles Perrault

Er was eens een meisje dat Ella heette. Ze was nog heel jong toen haar moeder stierf (Mourik, 1983). Haar vader trouwde met een nieuwe vrouw. Die vrouw had twee dochters. Ze waren jaloers op Ella, omdat zij veel mooier was. Daarom lieten ze Ella al het zware werk doen. Ze verdroeg dit allemaal, omdat ze zo vriendelijk en aardig was. Ze durfde het niet aan haar vader te vertellen, omdat ze bang was dat hij boos zou worden. Na het werk ging ze bij de open haard zitten. Ze kwam zo onder het roet te zitten en kreeg zo de naam Assepoester.

De uitnodiging

Op een dag gaf de prins een bal van meerdere dagen. De stiefzusjes en hun moeder waren ook uitgenodigd. Ze waren dagen bezig met de voorbereidingen, Assepoester hielp ze geduldig mee. Ze gaf ze zelfs goed advies over hoe ze hun haar konden doen. Toen de dag aanbrak van de eerste avond van het bal vroeg een stiefzusje voor de grap of ze ook mee wou. Ze wou wel, maar ze vond het niet de plaats voor haar. Haar zusjes gaven haar gelijk.
Toen vertrokken de stiefmoeder en de stiefzusjes naar het bal.

De goede grootmoeder

Assepoester bleef alleen achter en huilde. Haar grootmoeder vroeg wat er aan de hand was. Ze zei dat ze naar het bal wou. Haar grootmoeder, die eigenlijk een fee was, besloot haar te helpen. Ze zei dat Assepoester een pompoen moest halen. Ze deed dit en de grootmoeder holde deze uit en maakte er een prachtige koets van. Haar grootmoeder zei dat ze muizen uit de muizenval moest halen. Ze haalde er zes muizen uit die haar grootmoeder in paarden veranderde. Toen was er nog een koetsier nodig. Assepoester haalde een rat uit de rattenval, waar de grootmoeder een koetsier van maakte. Daarna vroeg de grootmoeder om zes hagedissen, die waren bij de waterput. Assepoester haalde ze en haar grootmoeder veranderde ze in lakeien (Perrault, 2003) (Perrault, z.d.). Ten slotte vroeg Assepoester nog om mooiere kleren, want ze kon niet in deze vodden naar het bal. De grootmoeder maakte prachtige kleren voor haar en glazen muiltjes. Net voordat Assepoester weg wou gaan, waarschuwde de grootmoeder dat de magie maar tot twaalf uur s’ nachts zou werken. Daarna zou alles weer normaal worden. Assepoester bedankte haar grootmoeder en ging naar het bal.

De eerste avond

Toen Assepoester bij het bal kwam keek iedereen haar met bewondering aan. Ze was zo mooi. De prins danste de hele avond met haar (Perrault, 2003) (Perrault, z.d.) (Mourik, 1983). Tussendoor ging Assepoester naar haar stiefzusjes. Ze gaf hen het eten dat de koning haar gaf, maar ze waren verbaast, omdat ze haar niet herkenden. Toen het bijna twaalf uur was, haastte Assepoester zich weg.
Thuis aangekomen bedankte ze haar grootmoeder en vroeg of ze morgen weer mocht. De prins had haar namelijk uitgenodigd.
Toen de stiefzusjes thuiskwamen praten ze over het bal. Assepoester vroeg of ze één van hun jurken mocht lenen voor de volgende avond, maar dat wouden ze niet. Assepoester was daar eigenlijk wel opgelucht om (Perrault, 2003) (Perrault, z.d.).

De tweede avond

De tweede avond ging precies zo. De grootmoeder tovert weer een prachtige jurk voor Assepoester, ze heeft de glazen muiltjes nog, nog mooier dan de avond ervoor. En ze vertrekt weer. Ze danst weer de hele avond met de prins, maar moet weer net voor twaalf uur vertrekken.

De derde avond

Bij de derde avond tovert haar grootmoeder een nog mooiere jurk voor Assepoester (Gyndalf, 2024). Ze vertrekt weer naar het bal. Daar danst ze weer de hele avond met de prins. Ze vergeet echter de tijd, als de klok twaalf uur slaat haast ze zich weg. Door de haast verliest ze echter een glazen muiltje. De prins vindt dit muiltje. Thuis komt ze weer in haar vodden aan.

Het glazen muiltje

Vrij snel daarna doet de prins een aankondiging. Degene die het glazen muiltje past wordt zijn bruid (Perrault, 2003) (Perrault, z.d.) (Mourik, 1983). Eerst probeert hij het bij alle leden van adel, maar niemand past het. Dan komt hij bij het huis van Assepoester. De stiefzusjes proberen het muiltje aan te krijgen, maar het past niet. Dan vraagt Assepoester of zij het mag proberen. Het zit bij haar als gegoten en ze haalt het andere muiltje tevoorschijn. Dan verschijnt haar grootmoeder en geeft haar een nog mooiere jurk dan daarvoor.

De stiefzusjes vragen om vergeving en Assepoester vergeeft ze.
Assepoester trouwt met de prins en vindt twee hoogeplaatste mannen voor haar stiefzusjes (Perrault, 2003) (Perrault, z.d.
Eind goed al goed!

Gebroeders Grimm

Er was eens een rijke man wiens vrouw erg ziek was. Toen ze merkte dat haar einde nabij was riep ze haar dochter bij zich. Ze zei dat ze altijd goed en vroom moest zijn, dan zal ze beschermd worden en haar moeder zal altijd op haar neerkijken. Toen stierf ze. Ze bezocht elke dag haar moeders graf en huilde.

Assepoester

De vader trouwde opnieuw. De vrouw nam haar twee dochters mee, die prachtig, maar gemeen waren. Ze namen alle mooie kleren van het arme meisje weg en dwongen haar lompen en houten schoenen te dragen. Ze dwongen haar al hun zware werk te doen. Als het arme meisje s’ avonds ging slapen, had ze geen bed. Noodgedwongen sliep ze bij de haard. Daardoor zat ze s’ morgens onder het as en het roet. Daarom noemden ze haar Assepoester.

Het takje

Op een dag ging de vader naar de markt. Hij vroeg zijn dochters wat ze wouden hebben. De ene stiefdochter wou mooie kleren. De ander wou parels en juwelen. Assepoester wou echter de eerste tak die tegen haar vaders hoed streek.
De vader deed wat ze vroegen. Hij haalde de wensen van zijn stiefdochters en de eerste tak die tegen zijn hoed streek brak hij af en nam hij mee.
Hij gaf de cadeaus. Assepoester bedankte hem en plantte de tak bij haar moeders graf. Ze huilde zo veel dat de tranen de tak zoveel water gaven dat het een mooie boom werd. Ze kwam een paar keer per dag naar de boom waar ze huilde en bidde. Dan kwam er ook een witte vogel bij de boom die alles wat ze wenste omlaag gooide.

Het festival

Op een dag organiseerde de koning een festival van drie dagen. Alle mooie, jonge meisjes waren uitgenodigd. Zo kon zijn zoon hieruit een bruid kiezen. De stiefmoeder en haar dochters gingen daarheen. Assepoester wou ook, maar mocht niet, want ze was vies en had geen kleren. Toen ze bleef smeken, gaf haar stiefmoeder haar een opdracht. De stiefmoeder had een schaal linzen in de as laten vallen. Assepoester moest alle linzen uit de as halen. Als haar dat binnen twee uur lukte mocht ze mee.
Ze riep de vogels en gaf hen de opdracht de goede linzen ertussen uit te zoeken.
Na een uur waren ze klaar.
Assepoester ging blij naar haar stiefmoeder, maar mocht nog steeds niet mee. Ze was vuil en had geen kleren. Na lang smeken gaf de stiefmoeder haar weer een opdracht. Nu had ze twee schalen linzen in de as laten vallen. Als Assepoester deze in een uur eruit had gehaald, mocht ze mee. Weer riep ze de vogels en weer waren ze in een uur klaar.
De stiefmoeder zei echter dat ze vies was en geen kleren had en dus niet mee mocht. Ze keerde zich om en vertrok met haar dochters.

De eerste dag

Assepoester bleef alleen achter. Huilend ging ze naar de boom bij het graf. Ze huilde en zei:’ Kleine boom schud over mij. Laat zilver en goud over mij heen komen.’ Toen liet de vogel een gouden en zilveren jurk vallen en schoentjes van zijde en zilver. Assepoester trok ze aan en ging naar het bal. Daar was ze zo mooi dat zelfs de stiefmoeder en stiefzusjes haar niet herkenden. De prins danste de hele tijd met haar. Toen het avond was en ze weg wou gaan, wou de prins met haar mee. Assepoester ontsnapte echter via het duivenhuis. De prins wachtte tot de vader kwam en zei toen dat het vreemde meisje in het duivenhuis zat. De vader dacht:’ Is dit misschien Assepoester.’ Hij hakte met een bijl het huisje kapot, maar Assepoester was verdwenen.
Toen de stiefmoeder en stiefdochters thuis kwamen, zagen ze Assepoester bij de haard liggen. Haar kleren had ze achtergelaten bij de boom en die had de vogel opgeruimd.

De tweede dag

De volgende nacht begon het festival weer. De stiefmoeder en haar dochters vertrokken. Ze ging weer naar de boom en zei:’ Kleine boom schud over mij. Laat zilver en goud over mij heen komen.’ Toen kreeg ze van de vogel een nog mooiere jurk dan de dag ervoor. Ze ging weer naar het festival. Weer werd ze niet herkent en danste ze de hele dag met de prins. Toen ze weg wou ging, wou de prins weer met haar mee. Weer ontsnapte ze, nu via een boom. De prins vroeg de vader de boom om te hakken, want de vreemde vrouw zat erin. De vader dacht weer:’ Is dit misschien Assepoester?’ Toen de boom om was, was ze al verdwenen.
Toen de stiefmoeder en haar dochters thuis kwamen lag Assepoester weer bij de haard. Haar jurk had ze bij de boom gehangen en die had de vogel weer weggehaald.

De derde dag

De derde dag ging weer precies zo. De stiefmoeder vertrok met haar dochters en ze lieten Assepoester alleen achter. Zij ging weer naar de boom en zei:’ Kleine boom schud over mij. Laat zilver en goud over mij heen komen.’ Toen kreeg ze een nog mooiere jurk dan de dag ervoor met gouden schoentjes. Ze haastte zich naar het bal. Daar danste ze weer de hele dag met de prins. Toen ze weg wou gaan, wou de prins weer mee. Ze ontsnapte, maar de prins had de hele trap met pek ingesmeerd. Toen ze wou ontsnappen bleef zo haar linkerschoen steken.

Het bloederige schoentje

De volgende dag ging de prins naar de vader. Hij zei dat hij alleen zou trouwen met degene die het schoentje paste. De stiefzusjes waren blij, want zij hadden mooie voeten. De oudste ging in haar kamer het schoentje passen. Haar grote teen paste er echter niet in. De stiefmoeder gaf haar een mes, als koningin had ze geen voeten meer nodig. Ze sneed haar grote teen af en paste zo in het schoentje. De prins nam haar mee op zijn paard. Ze reden langs het graf. Daar zaten twee duiven ze zeiden:’ Draai om! Er zit bloed in haar schoen. De schoen is te klein. Niet de goede bruid!’ Toen keek de prins naar haar voet en zag bloed. Toen draaide hij zich om en keerde terug naar het huis.

Nog meer bloed

Bij het huis aangekomen ging de tweede dochter naar haar kamer. Haar tenen pasten in de schoen, maar haar hiel was te groot. De stiefmoeder gaf haar ook een mes:’ Hak een stuk van je hiel, als koningin heb je geen voeten meer nodig.’ Zij deed dit. Toen nam de prins haar op zijn paard. Ze kwamen weer langs de begraafplaats en weer zeiden de duiven:’ Draai om! Er zit bloed in haar schoen. De schoen is te klein. Niet de goede bruid!’ De prins keek naar haar voet en zag weer bloed. Weer draaide hij zich om en ging weer terug naar het huis.

De goede bruid

Bij het huis aangekomen vroeg de prins of er geen ander was. De man zei dat er alleen een bediende was van zijn vorige vrouw. De prins beval haar te komen. De stiefmoeder zei echter dat ze te vies was. Assepoester waste echter zichzelf, ging zitten op een kruk en trok toen het schoentje aan. Het paste perfect. Toen herkende de prins haar. Hij nam haar mee op zijn paard. Ze reden weer langs het graf, de duiven zeiden:’ Geen bloed in haar schoen. De schoen is niet te klein. Dit is de goede bruid!’ Toen vlogen ze mee en kwamen ze op Assepoesters schouder zitten.

De blinde zusjes

Toen de bruiloft aanbrak kwamen de stiefzusjes ook, om weer in de gunst te komen bij Assepoester. De twee duiven pikten echter hun ogen uit, zo waren ze voor de rest van hun leven blind (Grimm, z.d.) (Childstories.org, z.d.) (Grimmstories.com, z.d.). Einde!

Vergelijking

De verhalen verschillen erg van elkaar, maar er zijn ook overeenkomsten. Bij beide sterft de moeder van Assepoester en krijgt ze een nieuwe moeder en zusjes. Ze moet alle klusjes doen en wordt Assepoester genoemd. Ze gaat bij beiden naar het bal van drie dagen, verliest haar schoentje en de prins vindt deze. Zij is de enige die deze past en ze leefden nog lang en gelukkig.
Er zitten echter ook verschillen in. Bij de Perrault versie krijgt Assepoester haar kleren van haar grootmoeder. Bij de Grimm versie krijgt ze die van een duif op een boom bij haar moeders graf. Bij de Perrault versie passen de stiefzusjes gewoon de schoentjes en bij de Grimm versie snijden ze delen van hun voeten af om erin te passen. Ten slotte krijgen de stiefzusjes bij de Perrault versie een goede afloop, terwijl ze bij de Grimm versie blind worden gemaakt.
De Charles Perrault versie is bijna letterlijk het verhaal van de film, met een paar kleine aanpassingen. Alleen de vogels zijn uit de Grimm versie overgenomen.

Conclusie

De film is bijna letterlijk overgenomen van de Charles Perrault versie. Hij is alleen een beetje ingekort en de muizen zijn erbij verzonnen, de vogels komen van de Grimm versie. In de film is er namelijk maar één avond een bal en in het sprookjes drie avonden. Daarnaast is het haar grootmoeder in het sprookje die de fee is en niet een wildvreemde zoals in de film. Ten slotte krijgen de stiefzusjes geen goede afloop in de film, ze moeten boenen, maar in het sprookje hebben ze wel een goede afloop. Kortom de film is een beetje ingekort en er is een beetje bij verzonnen, maar het verhaal is bijna hetzelfde.

Bibliografie

Childstories.org. (z.d.). Childstories.org. Opgeroepen op mei 8, 2025, van Childstories.org: https://www.childstories.org/nl/assepoester-1841.html

Grimm, J. e. (z.d.). Grimm’s Unfiltered Fairy Tales: The Archival Horror Edition. (A. Nemirov, Red., & E. T. Edwardes, Vert.)

Grimmstories.com. (z.d.). Grimmstories.com. Opgeroepen op mei 8, 2025, van Grimmstories.com: https://www.grimmstories.com/en/grimm_fairy-tales/aschenputtel

Gyndalf. (2024, oktober 16). Wikipedia. Opgeroepen op mei 15, 2025, van wikipedia.org: https://nl.m.wikipedia.org/wiki/Assepoester

Library, A. P. (z.d.). Cyber Incident Info. Opgeroepen op mei 8, 2025, van abilenetx.gov: https://www.abilenetx.gov/1013/History-of-Cinderella#:~:text=The%20Grimm%20Brothers%2C%20from%20Germany,the%20German%20language%20as%20Ashenputtel.

Mourik, C. v. (1983). Assepoester en andere sprookjes en vertellingen. Milaan: Lekturama.

Perrault, C. (1637). Cinderella.

OVERIGE
ARTIKELEN